| HÜCRELER |
|
|
|
||
| [1.Epitel a.Yassı Epitel b.Böbrek Epiteli c.Değişici Epitel] [2.Lökosit] [3.Eritrosit] [4.Oval Yağ Cisimleri] [5.Sperm Hücreleri] [6.Tümör Hücreleri] |
İdrar sedimentinde kaynaklandığı yere göre 3 çeşit epitel bulunabilir. Squamous- Renal Tubuler- Transisyonel
A.YASSI (SQUAMOUS) EPİTEL [Başa Dön]
Üriner yolun son kısmı olan üretra ve kadında vagina kontaminasyonu kaynaklıdır.
İdrarda en yaygın bulunan epitel hücreleridir.
Sedimentte görünümü:
Çok büyük olup (idrar mikroskopisinde görülen en büyük hücre), küçük (hücreye göre çok küçük) ve tek çekirdekli, iri sitoplazmalı, yassı, düzensiz sınırları bulunan hücrelerdir. Bazılarında çift çekirdek görülebilir (süperficial squamous hüc) (Foto 0005, Foto 0006 ).
| Foto 0001 | Foto 0002 | Foto 0003 | Foto 0004 | Foto 0005 | Foto 0006 | Foto 0007 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Karıştığı yapılar ve ayrımı:
Diğer epitellerle.
Normali:
İdrarda her sahada 5 adet bulunması normal kabul edilir.
Patolojisi:
İdrarda her sahada 5 den fazla olması yassı epitel atılımı (squamous epitelüri) kabul edilir.
Nedenleri:
Vaginal kontaminasyon
Üretrovaginal/ üretrovezikal fistül
Üretrit (Özellikle erkekte orjini sadece üretra mukozasından aldığından, lökosit ile beraber bulunursa üretra mukozası iltihabı düşünülür.)
B.BÖBREK (RENAL TÜBÜLER) EPİTELİ [Başa Dön]
Böbrek korteks ve medullasındaki tübülleri oluşturan epitelden kaynaklıdır.
Protein miktarı yüksek ve silendirlerin görüldüğü bir idrarda daha sık görülür.
Sedimentte görünümü:
Küçük, yuvarlak, çok köşeli (poliglonal) dir. Lökositlerden biraz büyük olup, granüler ve yassı epitel hücresine göre büyük bir çekirdeği bulunur. Dansitesi düşük bir idrarda lökositlere çok benzer.
| Foto 0011 | Foto 0012 | Foto 0013 | Foto 0014 | Foto 0015 | ||
 |
 |
 |
 |
 |
Karıştığı yapılar ve ayrımı:
Diğer epitellerle
Lökosit (Lökositler sitoplamasında granüllerle dikkat çeker)
Normali:
İdrarda normalde bulunmaz.
Patolojisi:
İdrarda bulunmasına böbrek epiteli atılımı (renal epitelüri) denir.
Nedenleri:
Yenidoğanda (böbrek tubululeri sürekli rejenere olduğundan)
Böbrek rahatsızlıklarında özellikle akut dönemde görülür. (akut tubuler nekroz, akut glomerülonefrit, transplantasyon)
Nefrotik sendromda tubulüs hücreleri içinde yağ damlacıkları bulunur. (Lipidüriye bağlı kolesterol-trigliserdi içeriği tubuler epitel sitolazmasında bulunur. Buna oval yağ cisimleri (oval fat bodies) denir)
C. DEĞİŞİCİ (TRANSİSYONEL= ÜROTELİAL) EPİTEL [Başa Dön]
Böbrek pelvisinden üretra çıkışına kadar üriner sistemin büyük çoğunluğunun iç yüzeyini döşeyen epitelden kaynaklıdır.
Sedimentte görünümü:
Merkezi nükleuslu, füsiform (sferik, poliheral, iğ şeklinde, armudumsu, değişik şekillerde) sitoplazmalı epiteldir. Mesaneden gelenler daha çok köşeli-iri - pul gibidir.
| Foto 0021 | Foto 0022 | Foto 0023 |
 |
 |
 |
Karıştığı yapılar ve ayrımı:
Diğer epitellerle
Normali:
İdrarda her sahada 5 adet bulunması normal kabul edilir.
Patolojisi:
İdrarda her sahada 5 den fazla bulunması değişici epitel (transisyonel epitelüri) atılımı denir.
Nedenleri:
Klinik önemi fazla değildir.
Üriner sistem inflamatuar hastalıklar
Travmaya bağlı (sistoskopi)
Mesane kanseri
Kadınlarda fallop ve Bartholin kaynaklı hastalıklarda görülür.
Glomerülden ya da üriner sistem mukozasından (makrofajlar) geçen hücrelerden kaynaklıdır.
Sedimentte görünümü:
Eritrositlerden daha büyük, yuvarlak, renksiz- bazen yeşilimsi renkte, içlerinde nüveleri ve granüllerin görülebildiği hücreler.
Stern-Heimer Malbin Boyası ile pembeye boyanır.
Granüllü çekirdeği asit/ dansitesi yüksek idrarda net, kuvvetli alkali/ dansitesi düşük idrarda belirsizdir.
Not:
Bol lökosit içeren idrar uzun süre bekletilirse lökositler dejenerasyona uğrar. Hatta tamamen parçalanır. Ve mikroskopta beyaz-sarı arası renkte fosfata benzer sediment görülür. Bu sediment asetik asit ilave edilirse fosfat varsa kaybolur.
Bol lökosit ve eritrosit içeren idrarda albumin (dipsitikle +, ++ proteinüri saptanır) idrar santrifüj edildikten sonra aranmalıdır. Yine pozitif veriyorsa bu böbreğe bağlı albumindir.
Bol lökosit içeren idrar bulanık görülür (idrar). Bu idrarın kimyasına santrifüj edildikten sonra bakılması daha sağlıklıdır.
| Foto 0031 | Foto 0032 | Foto 0033 | Foto 0034 | Foto 0035 | Foto 0036 | |||
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Gitter hücreler: Sitoplazmasında normalden büyük yuvarlak nüveli- hareketli granüller içeren lökositler (polimorf nüveli lökosit). Üriner sistem enfeksiyonlarında (A.piyelonefrit) görülür.
Karıştığı yapılar ve ayrımı:
Normali:
İdrarda her sahada 5 adet bulunması normal kabul edilir.
Patolojisi:
İdrarda her sahada 10 adet üstünde lökosit geçmesine piüri denir.
5-10 adet lökosit şüphelidir hastanın kliniğine göre değerlendirilir.
50 adet lökosit akut bakteriyal enfeksiyonu gösterir (idrara cerahat çıkması).
Nedenleri:
Lökosit kaynağını saptamak zordur. Endoskopi ile mesane ve her iki üreterden alınan idrar örneğinden lökosit kaynağı saptanabilir.
Glomerülden ya da diğer üriner sistem mukozasından kanamayla geçen hücrelerden kaynaklı.
Sedimentte görünümü:
Küçük, yuvarlak, ortası çökük olabilen, şeffaf- beyaz-gri- yeşil renkte, mikroskobun mikrovidası oynandığında çift kenarlı görülür.
Dansitesi yüksek(konsantre) idrarda büzülür (kollabe olur), küçük ve bazen dikenli-çentikli- kenarları flu görülür, dansitesi düşük (dilüe) idrarda şişer ve büyük görülür.
Uzun süre bekleyen idrarda hemoglobin hücreden dışarı çıkacağından renksiz diskler (gölge hücreler) şeklinde görülür. Bu durumda tanınması da zorlaşabilir (oval- armut vs şeklinde, çeşitli boyutlarda olur), Kimyasal inceleme (idrarda serbest hemoglobin saptanır) yapılır.
| Foto 0041 | Foto 0042 | Foto 0043 | Foto 0044 | Foto 0045 | Foto 0046 | Foto 0047 | Foto 0048 | |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Karıştığı yapılar ve ayrımı:
Normali:
Erkekte hiç görülmez, kadında her sahada 5 adet eritrosit normal kabul edilir. Bazı kaynaklara göre kadında adet kanaması dışı günlerde idrarda eritrosit görülmez.
Patolojisi:
İdrara kan geçmesine hematüri denir. İki tiptir:
Mikroskopik hematrüri: Her sahada 20 adet altında eritrosit bulunması.
Makroskopik (gross) hematüri : Her sahada 20 adet üstünde eritrosit bulunması. İdrarın rengi değilmesi için 500mL idrara 2mL kan karışması yeterlidir. İdrar asitse kahverengi (cola ya da çay rengi) (hemoglobin hematine dönüşür)(idrar beklemişsi), alkali ise kırmızı (yıkanmış et suyu- bulanık kırmızı) (idrar taze ise) olarak görülür.
Nedenleri:
Sıklığa göre: Akut üriner enfeksiyon (%25), Taş (%20), Glomerülonefrit (%20), Neoplazma (%15), Prostat hipertrofisi (%10), Diğerleri (%10)
Ayırıcı tanıda önemli noktalar:
4.OVAL YAĞ CİSİMLERİ [Başa Dön]
Renal tübüler hücrelere yağ damlacıklarının girmesiyle oluşur.
Sedimentte görünümü:
Basit ışık mikroskopunda görülür. Karanlık saha gerekmez.
| Foto 0018 | Foto 0019 | Foto 0020 |
 |
 |
 |
Karıştığı yapılar ve ayrımı:
Eritrosit
Mantar
Normali:
Normalde idrarda bulunmaz.
Patolojisi:
Çok miktarda olması.
Nedenleri:
Özel şekillidir (hücrenin bir ucunda kuyruk var). Taze idrarda hareketlidir, fakat idrarın düşük pH'ı nedeniyle spermler hareket yeteneğini kaybederler.
Normali:
Normalde idrarda bulunmaz.
Patolojisi:
Çok miktarda olması.
Nedenleri:
Fizyolojik: Gece emisyonları, epilepsi nöbeti sonrası, coitus sonrası görülür.
Patolojik: Retrograd ejakülasyonun göstergesidir. Prostat- testis- vesiculo seminalis hastalıkları/ operasyon sonrasında, diabetik nöropatide, sempatolitik ilaçlar, medüllo spinalis patolojilerinde görülür
| Foto 0136 | |
 |
 |
Multipl miyelomlu hücrelerde %60'ında idrarda plazma hücreleri bulunmuştur.
Hipernefromada da saptanır.
Organik Sediment [ Hücreler Silendirler Mikroorganizma ve Parazitler Diğerleri ] İnorganik Sediment [ Kristaller Diğerleri ]
[Anasayfa] [Giriş] [Böbrekler ve idrar] [İdrar Örneği Toplama] [Sediment Hazırlama] [Sediment İnceleme] [Tüm Foto İndexi]
[İlginç Olgular] [Tanıyabildiniz mi?] [Kendinizi Test Edin] [Referanslar] [Katkısı Bulunanlar] [Atlas Hakkında]